Το εντερικό σύστημα είναι άραγε ο δεύτερος ή μήπως ο πρώτος εγκέφαλος;
Είναι το μόνο όργανο που διαθέτει αυτόνομο, ανεξάρτητο νευρικό σύστημα.
Το τοίχωμα του εντέρου αποτελείται από εκατομμύρια νευρώνων, ένα τέλειο νευρωνικό δίκτυο, που εξακολουθεί να λειτουργεί ακόμα και όταν ο πρωτεύον αγωγός, το πνευμονογαστρικό νεύρο, με το οποίο επικοινωνεί με τον εγκέφαλο, αποκοπεί.
Κατά την γέννηση μας το έντερο μας είναι κατά κάποιον τρόπο αποστειρωμένο, έχοντας κληρονομήσει την υπάρχουσα βακτηριακή χλωρίδα της μητέρας μας.
Είναι αλήθεια ότι η μητέρα και μόνο αυτή μεταφέρει την δική της χλωρίδα στα παιδιά, είναι η μόνη υπεύθυνη για την υγεία του εντέρου των παιδιών της.
Με αυτήν την μαγιά συνεχίζουμε και δημιουργούμε ο καθένας το δικό του βακτηριακό αποτύπωμα.
Τα βακτήρια στο έντερο μας είναι υπεύθυνα για την απορρόφηση και παραγωγή ορισμένων βιταμινών μετάλλων και ιχνοστοιχείων, για το ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Επίσης παράγουν και απορροφούν τις νευροχημικές ουσίες που χρησιμοποιεί ο εγκέφαλος μας για σχεδόν όλες τις φυσιολογικές λειτουργίες, όπως συμπεριφορά , μάθηση, μνήμη.
Η βακτηριακή μας χλωρίδα είναι υπεύθυνη ακόμη και για τον αυτισμό των παιδιών.
Όλες οι ασθένειες προέρχονται από το έντερο. Ιπποκράτης.
Σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Gastroenterology ο Bercik (2011) και οι συνεργάτες του απέδειξαν, ότι με ένα κοκτέιλ αντιβιοτικών μπορούσαν να αλλάξουν δραστικά την συμπεριφορά των ποντικιών, αλλάζοντας την χλωρίδα του εντέρου τους.
Η αντιβιοτική αγωγή που τους έδωσαν άλλαξε επίσης τον παράγοντα (BDNF) , ενας νευροφυτικός παράγοντας του ιππόκαμπου που ευθύνεται για την μνήμη και τη συμπεριφορά.
Όταν η αντιβιοτική αγωγή σταμάτησε τα ποντίκια επανήλθαν στην προηγούμενη συμπεριφορά τους.
The intestinal microbiota affect central levels of brain-derived neurotropic factor and behavior in mice.
Σε μια άλλη έρευνα με την προσθήκη ενός και μόνου βακτηριακού στελέχους άλλαξε επίσης η συμπεριφορά των ποντικιών.
Ο μικροβιολόγος MarkLyte, PhDτου TexasUniversityστο κέντρο Επιστημών Υγείας, και οι συνεργάτες του, σε μελέτη που δημοσιεύτηκε στο PhysiologyandBehaviorτο 1988, έδωσαν σε ποντίκια ελάχιστη ποσότητα από το παθογόνο Campylobacterjejuni.
Η μελέτη έδειξε ότι μετά από 2 μέρες τα ποντίκια ήταν πιο προσεκτικά όσον αφορά την είσοδο τους σε εκτεθειμένες περιοχές και έδειχναν σημάδια άγχους σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
The Intestinal Microbiota Affect Central Levels of Brain-Derived Neurotropic Factor and Behavior in Mice
Άλλες μελέτες δείχνουν ότι τροφοδοτώντας την χλωρίδα του εντέρου με φιλικά και ωφέλιμα βακτήρια όπως το Lactobacillus rhamnosus , μειώνεται η κατάθλιψη και το άγχος, όπως επίσης αυξάνονται οι υποδοχείς του GABA, ενός νευροδιαβιβαστή που κόβει την νευρωνική δραστηριότητα, διατηρώντας τον έλεγχο του άγχους.
Πολλοί ερευνητές αναρωτιόνται αν τα ευεργετικά βακτήρια θα μπορούσαν να μετριάσουν το άγχος και την κατάθλιψη που συνοδεύουν διαταραχές όπως η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα και το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.
Σε μια μελέτη που ακολούθησε, ο Bailey και οι συνεργάτες του διαπίστωσαν ότι αφού έδωσαν αντιβιοτικά ευρέος φάσματος σε ποντίκια, για να καταστείλουν τα βακτήρια του εντέρου εμπόδισαν την ανάπτυξη φλεγμονής από το άγχος.
Ομοίως, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα ‘αποστειρωμένα’ ποντίκια επίσης δεν παρουσίασαν φλεγμονή που προκαλείται από στρες, αλλά όταν τα ποντίκια αυτά ‘αποικίστηκαν’ με ένα κανονικό πληθυσμό βακτηρίων, το άγχος και πάλι προκάλεσε φλεγμονή του εντέρου.
Το στρες που προκαλείται από τις μικρές αλλαγές στη χλωρίδα μπορεί με τη σειρά του να επηρεάσει τον εγκέφαλο και τη συμπεριφορά.
Μερικές μελέτες δείχνουν ότι τα αμυντικά μόρια του εντέρου που παράγονται κατά τη διάρκεια της λοίμωξης - που ονομάζονται φλεγμονώδεις κυτοκίνες- μπορούν να διαταράξουν τη νευροχημεία του εγκεφάλου και να κάνουν τους ανθρώπους πιο ευάλωτους στο άγχος και τη κατάθλιψη.
Ο Bercik πιστεύει ότι αυτή η διεργασία μπορεί να εξηγήσει γιατί περισσότερο από το ήμισυ των ατόμων με χρόνιες γαστρεντερικές διαταραχές, όπως η νόσος του Crohn, η ελκώδης κολίτιδα και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS) μαστίζονται επίσης από άγχος και κατάθλιψη.
Οι έρευνες κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες έχουν αποκαλύψει ότι η υγεία του εντέρου είναι κρίσιμης σημασίας για τη γενική υγεία, και ότι ένα νοσηρό έντερο συμβάλλει σε ένα ευρύ φάσμα ασθενειών όπως η παχυσαρκία, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο αυτισμός, η διαταραχή φάσματος, το σύνδρομο Hashimoto, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1,η κατάθλιψη και το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.
